Hürrem Sultan ya da diğer adıyla Hürrem Haseki Sultan (1506-1558), Osmanlının en kudretli padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi ve sonraki padişah II. Selim'in annesidir.

Rus asıllı olan ve güzelliği nedeniyle küçük yaşta Kırım hanı tarafından Osmanlı sarayına gönderilen Hürrem Sultan, padişahın dikkatini çekmeyi başarmıştır. Olması gerekenden daha fazla Kanuni`nin güven ve sevgisini kazanmış, onun nikahlı eşi olduktan sonra yaptıklarıyla Osmanlı tarihini önemli ölçüde etkilemiştir.

Devlet yönetiminde etkili olan Hürrem Sultan, İran savaşını desteklerken Ruslar ve Lehlerle barış içinde yaşanmasını sağlamıştır. Kanunî Sultan Süleyman ile çıktığı bir Edirne gezisi ertesinde Hürrem Sultan, 15 Nisan 1558'de, İstanbul'da ölmüştür. Süleymaniye Camii Haziresine defnedildikten sonra yine Süleymaniye Camii haziresinde inşa edilen türbeye nakledilmiştir.

Kesme köfeki taşlardan inşa edilen türbenin planı dıştan sekizgen, içten onaltıgen şekillidir ve üzeri yuvarlak kasnaklı birkubbe ile örtülmüştür. Türbede giriş cephesi dışında kalan her cephede altlı üstlü ikişer pencere vardır. Alt sıradaki pencereler dikdörtgen sövelidir ve üzerlerinde hafif sivri sağır kemerler yer alır. Pencere alınlıklarının etrafınıda pembe mermerden bir bordür yeralır. Yapının tüm pencereleri silmeler içerisine alınmış, böylelikle cepheye bir hareketlilik kazandırılmıştır.

Türbenin revaklı bir girişini önde dört arkada iki sütunun taşıdığı düz bir çatı örter. Birbirlerine sivri kemerlerle bağlanan Mukarnas başlıklı sütunların kilit taşları üzerine rozetler yerleştirilmiştir. Türbenin basık kemerli giriş kapısının üzerinde Kelime-i Tevhid yazan bir kitabe bulur. Kapının her iki yanında yer alan çini panolar firuze, lacivert ve beyaz renklerin kullanıldığı mermer taklitleri şeklindedir. Sivri kemerli bu panoların üzerinde bahar dalı, altında lale, karanfil gibi çiçeklerden meydana gelen kompozisyonlara yer verilmiştir. Köşe dolgularında mavi zemin üzerine beyaz konturlu Çin bulutları görülür. Bunların üzerine ise lacivert zemine beyaz sülüs yazı ile ayetler yazılmıştır. Ayrıca kubbenin kasnağı üzerinde de kabartma halde ayetler bulunmaktadır.

Yapının içerisi renkli çinilerle bezelidir. Bitki motifli bu çinilerde lacivert, mercan kırmızısı, firuze renklerinin yanında Türk çini sanatında çok rastlanmayan siyah renk de kullanılmıştır. Duvarlar üst sıradaki pencerelerin altına kadar çinilerle kaplıdır. Alt sıra pencerelerinin alınlıkları da çinilerle kaplanmış, hatayi ve hançer yaprakları ile tüm yüzey doldurulmuştur. Alınlıkların üzerine de beyaz sülüs yazı ile yazılan ayetler yerleştirilmiştir. Burada kapının iki yanında yer alan çinilerden farklı olarak renkli sır tekniğinin de kullanıldığı görülmektedir.

Türbede çini bezemeler haricinde ağaç işlerine ve kalem işlerine de geniş yer ayrılmış, kubbenin iç kısmı kalem işi bitkisel kompozisyonlarla tezyin edilmiştir. Kapı ve pencere kanatları ile sanduka şebekelerinde özellikle kündekari tekniği ağaç işçiliği göze çarpar.

Hürrem Sultan Türbesi içinde Hürrem Sultan yanı sıra Sultan II. Selim'in şehzadesi Mehmet ile Kanuni Sultan Süleyman'ın kız kardeşi Hatice Sultan'ın kızı Hanım Sultanda gömülüdür.

0 Yorum Yapılmış "Hürrem Sultan Türbesi"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin