Battal Gazi Türbesi; ülkemizdeki önemli tarihi türbelerden biridir. Türbenin tam adı Seyit Battal Gazi türbesidir.
Eskişehir'in Seyitgazi İlçesi'nde yer alan
Battal Gazi Türbesi, şehrin en önemli gezi noktalarından biridir. İlçe adını buradaki bir savaşta hayatını kaybeden Battal Gazi'den almıştır.
Seyit Battal Gazi
Battal Gazi; Emevi halifeliği döneminde Bizans'a yönelik seferlere katılmış ve zamanla komutanlık etmiş bir kişidir. Bu savaşların en önemlileri ve destansı nitelikte olanlarına komutanlık eden Battal Gazi, son savaşını bugün Seyitgazi İlçesi sınırları içinde kalan Nakolea Kalesi önünde vermiş ve bu savaşta aldığı yaralar sonucu şehit olmuştur. Ölüm tarihi yaklaşık miladi 740 olarak belirtilmektedir.
Türbenin Yapılışı ve Gelişimi
Battal Gazi Türbesi ilk olarak Selçuklu döneminde kendi mezarı da burada bulunan Ummuhan Hatun tarafından yaptırılmıştır. Yapım tarihi miladi 1208 olarak belirlenmiştir. İçinde türbenin yanı sıra çilehane, cami ve dershane de bulunmaktadır. Türbe içinde en dikkat çekici olan Battal Gazi'nin beş metrelik sandukasıdır.
Türbe binasının bulunduğu alan aslında bir külliye şeklinde inşa edilmiştir. Yapı bugüne ulaşan en önemli Selçuklu eserleri arasında yer alır. İçinde Battal Gazi ile 1. Alaaddin Keykubat'ın annesi Ummuhan Hatun ve Battal Gazi ismiyle birlikte tarihe mal olan Elenora‘nın da mezarı yer alır.
Yapı içinde en dikkat çekici yapılardan bir diğeri de çilehanedir. Bir metrekareden daha küçük alanlara giren kişiler burada kendi gerçeklikleri ve sorularıyla baş başa kalıp inzivaya çekilirdi. Osmanlı devletinin son dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarına dek bu çilehane kullanılmıştır. Diğer yandan külliye içerisinde yer alan medrese bölümü de dönemin eğitim anlayışı hakkında ipucu veren değerli bir yapıdır.
Battal Gazi Türbesi sonradan külliye halini almış bir yapıdır. Burayı ilk olarak inşa ettiren Ummuhan Hatun sadece cami ve türbe binalarının inşasını sağlamıştır. Daha sonraki dönemlerde buraya diğer yapıların da eklenmesi ile ortaya kapsamlı bir külliye çıkmıştır. Bu günkü halinde revakları, şadırvanı, kubbeleri ve mineraleriyle kapsamlı bir Selçuklu eseri olarak bölgede varlığını sürdürmektedir.
Battal Gazi Türbesi Osmanlı döneminin sonlarından 1954 yılına dek terk edilmiş bir halde kalmıştır. Bu yıla gelindiğinde ise burada geniş bir restorasyon çalışması başlatılmıştır. Bu çalışmaların ardından yapı ziyaret ve ibadete açılmıştır. Bugün çoğunluğu yerli turistler olmak üzere çok sayıda turisti ağırlayan külliye ülkemizin önemli bir tarih turizmi merkezidir.
